Türkiye Dış Ticaretinde Karayolu Taşımacılığı Büyümeye Devam Ediyor
Türkiye’nin uluslararası ticaretinde karayolu taşımacılığının önemi artarak devam ediyor. Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aras, 5 Şubat 2025’te düzenlenen basın toplantısında lojistik sektörünün 2024 yılı değerlendirmesini yaptı ve önümüzdeki dönem beklentilerini paylaştı.
Başkan Aras, küresel tedarik zincirinde pandemi, savaşlar, deniz taşımacılığında yaşanan krizler ve diğer faktörlerin etkisiyle karayolu taşımacılığına olan ilginin giderek arttığını belirtti. Dünya ticaretinin yüzde 85’i denizyoluyla gerçekleşirken, Türkiye’nin ihracatının yüzde 41’inin (107 milyar dolar) karayolu ile yapıldığını vurgulayan Aras, bu durumun ülkemiz için karayolu taşımacılığının ne kadar önemli olduğunu açıkça ortaya koyduğunu söyledi.
Karayolu Taşımacılığı Rekor Seviyeye Ulaştı
Pandeminin ardından 2022 yılında 2 milyon 78 bin sefere ulaşarak rekor kıran uluslararası karayolu taşımacılığı, 2023 yılında küresel ekonomideki yavaşlama nedeniyle 2 milyon 26 bin sefere geriledi. Ancak 2024 yılı itibarıyla yüzde 3’lük bir artış ile 2 milyon 95 bin sefere ulaşarak yeni bir rekora imza attı.
Başkan Aras, bölgesel gelişmelere bağlı olarak uluslararası karayolu taşımacılığının önümüzdeki dönemde Türkiye’nin dış ticaretinde daha da önemli bir rol oynayacağını ifade etti.
Karayolu Taşımacılığı Türkiye’ye Döviz Kazandırıyor
Aras, lojistik sektörünün tüm taşıma modlarını verimli bir şekilde kullanması gerektiğini, ancak karayolu taşımacılığının dış ticaret gelirleri açısından vazgeçilmez bir yere sahip olduğunu belirtti.
📌 2023 yılında Türkiye’nin hizmet ticaretinde toplam taşımacılık sektörü 40 milyar dolar gelir elde ederken, sadece karayolu taşımacılığının bu gelire katkısı 6 milyar dolar olarak kaydedildi.
Karayolu taşımacılığı, Türkiye’nin hizmet ihracatında daha büyük bir paya sahip olabilecek potansiyele sahip. Aras, Türkiye’nin transit ülke konumunu güçlendirecek düzenlemeler yapılması halinde, hizmet ihracatında karayolu taşımacılığının turizmi geçerek ilk sıraya yerleşebileceğini belirtti.
En Fazla Taşıma Yapılan Ülke Irak Oldu
2024 yılı verilerine göre Türkiye’den toplam 2 milyon 95 bin ihracat seferi yapıldı.
🚛 Türk plakalı araçlar: %71
🚛 Yabancı plakalı araçlar: %29
📌 En fazla ihracat taşımacılığı yapılan ülkeler:
- Irak – 492 bin sefer (%25)
- Suriye – 189 bin sefer
- Almanya – 146 bin sefer
- Romanya – 123 bin sefer
- Gürcistan – 95 bin sefer
Avrupa’ya Karayolu Taşımacılığı Artıyor
2024 yılında Türkiye’den Avrupa’ya toplam 897 bin ihracat taşıması yapıldı.
🚛 Türk araçları: 581 bin taşıma (%65)
🚛 Yabancı araçlar: 316 bin taşıma (%35)
📌 Değer bazında Avrupa’ya yapılan ihracat: 131 milyar dolar
📌 Karayolu ile yapılan ihracatın değeri: 65 milyar dolar
Bu veriler, karayolu taşımacılığının Avrupa pazarında giderek daha fazla tercih edilen bir yöntem haline geldiğini gösteriyor.
Orta Doğu ve Orta Asya Ülkelerine Taşımalar Artıyor
📌 Toplam ihracat taşımalarının yüzde 57’si Orta Doğu, Kafkaslar ve Orta Asya ülkelerine yapıldı.
- Orta Doğu ülkelerine 816 bin sefer yapıldı (yüzde 6 artış)
- Kafkaslar ve Orta Asya ülkelerine 367 bin taşıma yapıldı (yüzde 4 azalış)
📌 Karayolu ile gerçekleştirilen ihracat değerleri:
- Orta Asya: 20 milyar dolar
- Orta Doğu ve Kuzey Afrika: 22 milyar dolar
Bu veriler, Orta Doğu ve Asya ülkelerine yapılan ihracatta karayolu taşımacılığının stratejik bir öneme sahip olduğunu gösteriyor.
İthalat Taşımalarında Yükseliş Devam Ediyor
📌 2024 yılında ithalat taşımaları yüzde 5 artarak 1 milyon 41 bin sefere ulaştı.
🚛 Türk araçları: %70 pay (yüzde 8 artış)
🚛 Yabancı araçlar: %30 pay (yüzde 2 düşüş)
Bu rakamlar, Türk lojistik firmalarının ithalat taşımalarındaki payını artırmaya devam ettiğini ortaya koyuyor.
Lojistik Koridorlar Türkiye’nin Küresel Gücünü Artırıyor
📌 Orta Koridor’daki yük trafiği hızla artarken, Kalkınma Yolu ve Zengezur Koridoru’nun aktif hale gelmesiyle Türkiye’nin küresel ticaretteki rolü daha da güçlenecek.
Başkan Aras:
“Türkiye, Avrupa’dan Çin’e ve Orta Asya’ya uzanan taşıma rotasının merkezinde yer alıyor. Bu fırsatı değerlendirmeli ve lojistikte küresel bir güç haline gelmeliyiz.”
UND’nin 2024 Yılında Yaptığı Çalışmalar
UND, lojistik sektöründeki sorunların çözümü için çeşitli çalıştaylar, konferanslar ve iş birlikleri gerçekleştirdi.
📌 Bazı önemli girişimler:
✔ Sürücü vize sorunlarının çözümü için AB ve BM ile görüşmeler
✔ Türk Devletleri Taşımacılık Dernekleri Birliği (OTS-URTA) kurulması
✔ Geçiş belgeleri ve vize sorunlarına karşı İtalya ile ortak iş birliği
✔ Kadın Sürücü Akademisi’nin hayata geçirilmesi
✔ AB’den resmi akreditasyon alınması
UND, Türkiye-AB ticaretinde karşılaşılan vize engellerinin kaldırılması için diplomatik çabalarını sürdürüyor.
2025 İçin Hedefler
Başkan Aras, 2025 yılı için lojistik koridorların geliştirilmesi, sınır kapılarındaki geçiş süreçlerinin hızlandırılması ve Türkiye’nin lojistik performansını artırmaya yönelik çalışmaların devam edeceğini belirtti.
📌 Öne çıkan hedefler:
✔ Yeşil Mutabakat ve sınırda karbon düzenlemeleri
✔ Dijitalleşme ve teknoloji kullanımının yaygınlaştırılması
✔ Türkiye’nin lojistik altyapısının daha verimli hale getirilmesi
Sonuç
📌 Türkiye, lojistik alanında küresel bir güç olma yolunda ilerliyor.
📌 Karayolu taşımacılığı, Türkiye’nin dış ticaretinde stratejik bir yer tutmaya devam edecek.
📌 Sınır kapılarında yapılacak iyileştirmeler ve uluslararası iş birlikleri ile sektörün daha da güçlenmesi bekleniyor.
📌 UND’nin çalışmaları, Türkiye’nin lojistik altyapısını geliştirme ve küresel ticarette daha fazla söz sahibi olma yönünde önemli adımlar atmasını sağlıyor.
Daha fazla bilgi için UND’nin resmi web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
